เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2563 ที่ผ่านมา รัฐบาลเมืองเซินเจิ้นจัดพิธีฉลองครบรอบ 40 ปีของการจัดตั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งแรกของประเทศ ตลอดระยะเวลา 40 ปีที่ผ่านมาเซินเจิ้นมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จากชุมชนชาวประมงชนบทกลายเป็นเมืองที่มีการพัฒนาเศรษฐกิจที่แข็งแกร่งแห่งหนึ่งของจีน
ในขณะเดียวกันรัฐบาลจีนเล็งเห็นว่าพื้นที่บริเวณตอนใต้ของจีนมีพลวัตรการพัฒนาสูง กอรปกับหลายปีมานี้ฮ่องกงเกิดความวุ่นวายทางการเมืองมาอย่างต่อเนื่อง จีนจึงตั้งโครงการกรอบความร่วมมืออ่าวกวางตุ้ง-ฮ่องกง-มาเก๊า หรือ Guangdong –Hong Kong-Macao Greater Bay Area (GBA) ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติของจีนฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2559-2563)
GBA ครอบคลุมพื้นที่เศรษฐกิจสำคัญของจีน คือ เขตปกครองพิเศษฮ่องกงและมาเก๊า และมณฑลกวางตุ้ง โดยในมณฑลกวางตุ้งประกอบด้วย 9 เมืองใหญ่ ได้แก่ นครกว่างโจว เมืองเซินเจิ้น เมืองจูไห่ เมืองฝอซาน เมืองหุ้ยโจว เมืองตงกวน เมืองจงซาน เมืองเจียงเหมินและเมืองจ้าวชิ่ง ซึ่งพื้นที่ทั้งหมดถือเป็นศูนย์กลางทางการเงินและเทคโนโลยีที่สำคัญในภูมิภาคเอเชีย มีจำนวนประชากรอาศัยอยู่มากกว่า 69 ล้านคนและมีมูลค่าจีดีพีประมาณ 1.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ
GBA เป็นการต่อยอดจากเขตเศรษฐกิจสามเหลี่ยมปากแม่น้ำจูเจียง (PRD) ในฐานะการพัฒนาจากเขตการผลิตสินค้าราคาถูก สู่การผลิต สินค้านวัตกรรม เทคโนโลยี ตลอดจนศูนย์รวมของการค้า การขนส่ง และการเงินโดยเฉพาะเงินหยวนดิจิทัล ทั้งนี้ GBA อาศัยความได้เปรียบจากอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีที่มีความโดดเด่นของแต่ละพื้นที่ รวมทั้งระบบการขนส่งทั้งทางบก ทางน้ำ และทางอากาศที่มีประสิทธิภาพระดับโลก ในการขับเคลื่อน GBA ให้กลายเป็นศูนย์กลางด้านต่างๆ ของโลก โดยทั้ง 9 เมืองต่างมีจุดเด่นและแบ่งบทบาทการพัฒนาที่แตกต่างกัน ดังนี้
นครกว่างโจว (广州:Guangzhou) เป็นเมืองเอกของมณฑลกวางตุ้ง เป็นศูนย์กลางเศรษฐกิจและการค้า โดยมุ่งเน้นพัฒนาให้นครกว่างโจวเป็น “ศูนย์กลาง 3 ด้าน” คือ ศูนย์กลางการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ศูนย์กลางการบินระหว่างประเทศ และสร้างศูนย์กลางเทคโนโลยีและนวัตกรรมระดับนานาชาติ
เมืองเซินเจิ้น (深圳：Shenzhen) เป็นประตูเชื่อมฮ่องกงกับจีนแผ่นดินใหญ่ เป็นเมืองท่าที่สำคัญแห่งหนึ่งของจีน เป็นเมืองที่เศรษฐกิจมีชีวิตชีวามากที่สุดเมืองหนึ่งของโลก เป็นฐานการผลิตสินค้าที่ใช้เทคโนโลยีระดับสูงของโลก เป็นศูนย์กลางด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม รวมทั้งเป็นผู้นำด้าน ICT ระดับโลก เป็นที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของบริษัท Huawei, ZTE, Tencent, DJI, UBTECH เป็นต้น ซึ่งล้วนเป็นยักษ์ใหญ่ด้านนวัตกรรมของจีนระดับโลก
เมืองจู่ไห่ (珠海：Zhuhai): เป็นเมืองท่าที่สำคัญของจีนรองจากเซินเจิ้น เป็นเมืองเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมที่สำคัญในบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำจูเจียง และเชื่อมต่อกับเขตปกครองพิเศษฮ่องกงและมาเก๊าด้วยสะพานข้ามทะเลที่ยาวที่สุดในโลกที่ชื่อว่า Hong Kong-Zhuhai-Macao Bridge
เมืองฝอซาน (佛山:Foshan): เป็นเมืองอุตสาหกรรมการผลิตที่สำคัญในบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำจูเจียง อีกทั้งยังเป็นฐานการผลิตเครื่องใช้ไฟฟ้ายักษ์ใหญ่ของจีนคือ Midea และ Galanz นอกจากนี้ฝอซานยังเร่งพัฒนาและเตรียมพร้อมพื้นที่ให้เหมาะแก่การลงทุนด้านต่างๆ
เมืองหุ้ยโจว (惠州：Huizhou): เป็นท่าเรือน้ำลึกที่คึกคักแห่งหนึ่งของจีน สามารถรองรับสินค้าได้ 150 ล้านตัน/ปี รวมทั้งเป็นศูนย์กลางการขนส่งผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี น้ำมัน และเชื้อเพลง ซึ่งสะท้อนถึงศักยภาพของหุ้ยโจวในการเป็นท่าเรือขนส่งสำคัญของจีนตอนใต้
เมืองตงกวน (东莞：Dongguan): เป็นเมืองที่รู้จักในนาม “โรงงานของโลก” เป็นฐานการผลิตทางอุตสาหกรรมที่สำคัญของประเทศ กำลังอยู่ในช่วงปฏิรูปและเปลี่ยนผ่านอุตสาหกรรมการผลิตแบบดั้งเดิมสู่การผลิตอัจฉริยะ
เมืองจงซาน (中山：Zhongshan): เป็นเมืองที่มีฐานอุตสาหกรรมการผลิตที่สำคัญต่างๆ ได้แก่ อุตสาหกรรมเครื่องใช้ในครัวเรือน ยาและเวชภัณฑ์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น
เมืองเจียงเหมิน (江门：Jiangmen): เป็นเมืองที่กำลังมุ่งพัฒนาให้เป็นฐานอุตสาหกรรมการผลิตด้วยการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงของอุตสาหกรรมเกิดใหม่ 5 ด้าน ได้แก่ อุตสาหกรรมการผลิตอุปกรณ์ระดับไฮเอนด์ อุตสาหกรรมสารสนเทศ อุตสาหกรรมรถยนต์พลังงานใหม่และอุปกรณ์ อุตสาหกรรมด้านสาธารณสุข และอุตสาหกรรมวัตถุดิบสมัยใหม่
เมืองจ้าวชิ่ง (肇庆：Zhaoqing): เป็นเมืองศูนย์กลางอุตสาหกรรมการผลิตอาหารหลักเพื่อการบริโภค (Staple Food) และเป็น 1 ใน 100 อันดับเมืองที่มีศักยภาพการพัฒนาของจีนประจำปี 2019 โดยตั้งเป้าที่จะเป็นฐานของธุรกิจ Start Up ในพื้นที่ GBA
จากข้อมูลข้างต้นของโครงการ GBA แสดงให้เห็นว่าจีนพยายามต่อยอดความเจริญจากฮ่องกงมาสู่จีนแผ่นดินใหญ่ โดยใช้ทั้ง 9 เมืองใหญ่ของมณฑลกวางตุ้งซึ่งมีความได้เปรียบในเชิงยุทธศาสตร์เป็นอย่างมากเป็นฐานขับเคลื่อนเศรษฐกิจ การเงิน เทคโนโลยีและนวัตกรรมขั้นสูง เพื่อกระจายความเสี่ยงจากเกาะฮ่องกงซึ่งกำลังเผชิญความไร้เสถียรภาพทางการเมือง
ที่มาข้อมูล :
1)https://news.cgtn.com/news/2020-10-14/President-Xi-addresses-Shenzhen-SEZ-40th-anniversary-celebration-UzNg2ywG9a/index.html
2) http://www.cnbayarea.org.cn/city/
3) http://www.gd.gov.cn/zjgd/index.html
4) https://thaibizchina.com/figure-publication/economic-zone/greater-bay-area-gba/
5) https://www.supercryptonews.com/th/จีน-ทดลองใช้สกุลเงิน-หยว/
6) https://www.ditp.go.th/contents_attach/211619/211619.pdf
ที่มาภาพ : CGTN.com
เรียบเรียงโดย : ศิริลักษณ์ พรหมรักษ์ (นักวิจัยศูนย์อาเซียน-จีนศึกษา)